Dieta w przypadku Hashimoto, jak i niedoczynności tarczycy powinna być odpowiednio zbilansowana i różnorodna, dzięki czemu dostarczy organizmowi wszystkich niezbędnych witamin i składników mineralnych.
Niezwykle istotne jest zwrócenie uwagi na składniki, które wpłyną na poprawę gruczołu tarczowego.
5 kluczowych składników dla prawidłowej pracy tarczycy
Jod
– stanowi niezbędny składnik do produkcji hormonów tarczycy. W przypadku niedoboru jodu, tarczyca będzie produkować i wydzielać mniejszą ilość hormonów. Wówczas wzrośnie stężenie TSH który stymuluje funkcje wydzielnicze tarczycy.
Dodatkowo, deficyt jodu w organizmie może pogłębiać niedobór innych pierwiastków niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania gruczołu tarczowego: witaminy A, cynku, żelaza i selenu.
Niedobór jodu stanowi jedną z przyczyn niedoczynności tarczycy.
Zaleca się zapewnić odpowiednią podaż jodu, ale i nie przekraczać najwyższych tolerowanych poziomów spożycia. Zarówno niedobór, jak i nadmiar jodu może mieć niekorzystne działanie.
Nie należy rutynowo stosować suplementacji jodem, gdyż jego nadmiar w organizmie może prowadzić do efektu Wolffa-Chainkoffa, związanego z hamowaniem syntezy hormonów tarczycy.
Źródła: makrela, małże, dorsz, ostrygi, otręby, sól jodowana, woda mineralna, czerwone wino
Selen
– składnik enzymu dejodynazy, uczestniczy w przemianie tyroksyny do trijodotyroniny (T3).
– wykazuje działanie przeciwutleniające, przeciwzaplane, ochronne przed zapalenem tarczycy. Powoduje obniżenie przeciwciał tarczycowych (ATPO, ATG), może polepszać echogeniczność tarczycy. Może zmniejszać poporodowe zapalenie tarczycy. Może poprawiać konwersję czyli proporcję pomiędzy ft3 a ft4.
Niedobór selenu upośledza czynność gruczołu tarczowego, zaburza aktywację i metabolizm T4, powoduje wzrost poziomu TSH, upośledza konwersję T4 do T3. [niedobór selenu może prowadzić do powiększenia się tarczycy i rozwoju guzków w jego obrębie].
Selen nie spełnia swoich funkcji jeśli w diecie jest za mało jodu.
Przyswajalność selenu zwiększają witaminy A, C, E oraz białko, zaś pogarszają cukier oraz przetworzona żywność.
Źródła: Produkty pochodzenia zwierzęcego: mięso i jego przetwory, jaja, a także pełnoziarniste produkty zbożowe.
Cynk
jest elementem białek receptorowych dla hormonu T3. Jego niedobór zaburza wiązanie hormonu.
Badania wykazują że niedobór cynku może skutkować m.in.: subkliniczną niedoczynnością tarczycy, obniża stężenie tyroksyny, upośledza konwersję T4 do aktywnej T3,
Bierze udział w produkcji TSH. Osoby z podwyższonym jego wynikiem są narażone na niedobór tego minerału.
Źródła: produkty mięsne i odzwierzęce: jaja, ostrygi, a także produkty roślinne: kasza gryczana, pestki dyni, fasola, soczewica, migdały, kakao, grzyb
Żelazo
Żelazo jest składnikiem peroksydazy jodującej biorącej udział w syntezie hormonów tarczycy.
Niedobór żelaza będzie przyczyniał się do m.in. pogorszonej konwersji hormonów tarczycy, zwiększenia poziomu TSH. Niedobór żelaza może dawać podobne objawy jak niedoczynność tarczycy. W drugą stronę, niedoczynność tarczycy może nasilać niedobór żelaza. Stąd też czasami rozgraniczyć co było pierwsze.
Pacjenci z niedoczynnością tarczycy mają często niższe stężenia żelaza niż osoby zdrowe.
Z tego względu jest istotna podaż żelaza w diecie. Jako dobre źródła tego składnika wymienia się: czerwone mięso, żółtka jaj, pestki dyni, nasiona lnu, otręby pszenne, sezam, mak, pistacje
Pamiętaj: jeśli chcesz sprawdzić poziom żelaza – zbadaj żelazo i ferrytynę. Samo żelazo nic nam nie powie. [ optymalny poziom ferrytynu dla prawidłowo pracującej tarczycy to 70 uq/l]
Witamina D
Badania potwierdzają związek między niedoborem witaminy D, a chorobą autoimmunologiczną tarczycy. Suplementacja witaminy D może obniżać wartości przeciwciał anty-TPO.
Niedobór witaminy D może być powiązany z wyższymi wynikami TSH. Z tego też względu przy chorobie Hashimoto i niedoczynności tarczycy zaleca się wprowadzenie do diety produktów, będących dobrymi źródłami witaminy D, tj. ryby i oleje rybie jak również bardzo ważna jest suplementacja dobrana do potrzeb konkretnego pacjenta.
Suplementacja witaminy D zalecana jest od września do kwietnia. W celu ustalenia odpowiedniej dawki należy wykonać badanie stężenia aktywnej postaci witaminy D. Optymalny wynik to 30-50 ng/dl, jednak badania naukowe wskazują na korzystne efekty wyższego stężenia u osób z Hashimoto i niedoczynnością tarczycy: 50-70 ng/dl.