HASHIMOTO
- Po raz pierwszy została opisana przez japońskiego lekarza Hakaru Hashimoto w 1912r.
Choroba Hashimoto jest obecnie uważana za jedną z najbardziej rozpowszechnionych, przewlekłych chorób o podłożu autoimmunologicznym.
Hashimoto to przewlekłe limfocytowe zapalenie tarczycy, choroba autoimmunologiczna. Układ immunologiczny (odpornościowy) organizmu atakuje własne komórki i tkanki. Wówczas wytwarzane są przeciwciała przeciwtarczycowe, co prowadzi do niszczenia komórek tarczycy. Powstaje stan zapalny – zapalenie tarczycy.
Choroba przeważnie dotyczy kobiet między 30 a 65 rokiem życia i występuje najczęściej w wieku rozrodczym. Coraz częściej dochodzi też do zachorowań u młodszych kobiet i dziewcząt. Jednak warto też wiedzieć, że po 60 roku życia choroba często pojawia się niezależnie od płci.
Hashimoto charakteryzuje się obecnością dwóch przeciwciał: przeciwko tyreoperoksydazie (anty-TPO) i przeciwko tyreoglobulinie (anty-TH). Przeciwciała anty-TPO są najlepszym markerem do rozpoznania Hashimoto. Przeciwciała anty-TH mają mniejszą czułość, są wykrywane u 60-80% pacjentów.
Przeciwciała anty-TPO są najlepszym markerem do rozpoznania Hashimoto.
Wyróżnić można 3 etapy choroby Hashimoto:
1) Faza cicha
- pojawienie się anty-TPO
- TSH w normie
- ft4, ft3 w normie
- brak objawów
2) Faza subkliniczna
- obecność anty-TPO
- TSH powyżej normy
- ft3, ft4 w normie
- pierwsze objawy
3) Faza jawna
- wysoki poziom anty-TPO
- TSH powyżej normy
- ft3, ft4 powyżej normy
- wiele objawów
PRZYCZYNY
Przyczyna choroby nadal nie jest całkowicie poznana. Rozważa się predyspozycje genetyczne, ekspozycję na niektóre substancje, rolę estrogenów, skutki uboczne stosowania leków immunomodulująych, czy czynniki jatrogenne (niekorzystne następstwa leczenia). Ryzyko zachorowania zwiększa się w przypadku palenia papierosów, nadużycia alkoholu, niedoboru jodu lub jego nadmiaru w organizmie, niedoboru witaminy D, chronicznego stresu, przyjmowania niektórych leków.
PREDYSPOZYCJE GENETYCZNE I CZYNNIKI ŚRODOWISKOWE
Zachorowalność na chorobę Hashimoto jest zależna od predyspozycji genetycznych. Natomiast sama predyspozycja genetyczna nie musi oznaczać zachorowania na daną chorobę. To czy dany gen się uaktywni – to na to będzie wpływał styl życia.
Co ciekawe, jeśli u rodziców występują przeciwciała ATPO i/lub ATG, to w 42%p przypadków będzie je mieć córka, a w 42% syn. Jeśli u jednego z rodziców to córka – 29%, syn – 17%.
OBJAWY
Choroba Hashimoto może być wyjątkowo podstępna. Początkowo zazwyczaj występuje eutyreoza – prawidłowa czynność gruczołu tarczowej, nie dająca żadnych objawów. Pacjenci zwykle odczuwają je, wtedy gdy toczący się stan zapalny opanuje już całkowicie tarczycę.
Objawy:
- nietolerancja zimna, obniżenie temp. ciała, uczucie ciągłego zimna,
- przyrost masy ciała mimo prawidłowej diety
- rzadsze oddawanie stolca/zaparcia
- spowolnienie czynności serca
- sucha, łuszcząca się, blada skóra
- suche włosy
- zaburzenia miesiączkowania
- pogorszenie pamięci i słuchu,
- bóle głowy,
- przewlekłe zmęczenie,
- spowolnienie,
- depresja,
Objawy choroby są często mało konkretne, stąd też diagnoza często stawiana jest dopiero po kilku latach od rozpoczęcia choroby – średnio trwa to około 7 lat!
DIAGNOSTYKA
Jeśli masz powyższe objawy przede wszystkim wykonaj poniższe badania:
TSH
ft3, ft4
Jeśli wyniki badań wskażą na niedoczynność, następnie należy oznaczyć poziom przeciwciał tarczycowych oraz wykonać badanie USG:
- anty-TPO – badanie z krwi – przeciwciała przeciwko peroksydazie tarczycowej
- anty- TG – badanie z krwi – przeciwciała przeciwko tyreoglobulinie
- USG – badanie nieinwazyjne – ocenia wygląd tarczycy
Czy da się wyleczyć chorobę Hashimoto?
Co prawda wyleczyć się nie da, ale doprowadzić do jej remisji owszem – czyli do ustąpienia objawów, ale nie do końcowego jej wyleczenia. (wyjątek: poporodowe zapalenie tarczycy).
Sytuacja wygląda inaczej w przypadku niedoczynności tarczycy gdzie np. przyczyną może być niedobór – wtedy wyleczenie jest możliwe.